Özellikle son birkaç haftadır çocuk yetişkin fark etmeksizin hasta olan insan sayısında gözle görülür bir artış var. Hastalık oranlarının gerçekten artıp artmadığını sorduğumuz Dahiliye Uzmanı Dr. Yavuz Burak Tor, kendi gözlemlerine dayanarak yüzde 200’lere varan bir artış olduğunu söylerken Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. Anıl Doğan ise çocuklar arasında domuz gribinin her geçen gün yaygınlaştığının altını çizdi. Hasta sayısının arttığı konusunda uzman isimler hemfikir. Peki bu artış bir salgın boyutunda mı? Hangi virüsler yaygın ve dikkat edilmesi gereken kritik belirtiler neler?
Son haftalarda hastanelerin acil servisleri dolup taşıyor. Okullarda çocukların, iş yerlerinde yetişkinlerin ortak bir sorunu var: Şiddetli öksürük. Çok sayıda insan başta öksürük olmak üzere eklem ağrısı, boğaz ağrısı ve burun akıntısı şikayetleri ile doktora gidiyor. Hatta bazı uzmanlar “Ülkede bir öksürük salgını var” diyerek durumun ciddiyetine vurgu yapıyor.
Öte yandan doktorlar aynı anda iki, bazen üç viral enfeksiyon teşhisi konan hastalar olduğunun da altını çiziyor.
Peki gerçekten bir hastalık salgını söz konusu mu ve en önemlisi birden fazla viral enfeksiyona yakalanmak mümkün mü? Dahiliye Uzmanı Dr. Yavuz Burak Tor ile Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. Anıl Doğan tüm merak edilenleri anlattı.
"EVET, ÜLKEDE BİR SALGIN VAR"
“Ülkede bir virüs, hastalık salgını söz konusu mu?” diye sorduğumuz Dr. Yavuz Burak Tor, “Evet, şu an ülkemizde İnfluenza A salgını mevcut. İnfluenza virüsü grip hastalığına sebep olan virüstür. Terminoloji konusunda toplumun büyük bir kesiminde kafa karışıklığı olabiliyor. İnfluenza virüsü toplumda domuz gribi (H1N1) salgını ile farkındalık yarattı. Grip terimini nezle ve diğer hafif viral solunum yolunum enfeksiyonlarından farklı olarak sadece influenzanın sebep olduğu klinik tablo için kullanıyoruz” dedi.
ÖKSÜRÜK, EKLEM, BAŞ VE BOĞAZ AĞRISI İLE HASTANEYE GELİYORLAR
İnsanların en çok ateş, yaygın ve şiddetli kas ve eklem ağrıları, öksürük, baş ağrısı ve boğaz ağrısı gibi semptomlarla hastaneye geldiklerinin altını çizen Burak Tor şu bilgileri verdi:
-- İnfluenzanın neden olduğu grip hastalığında özellikle ilk günlerde yüksek ateş dirençli seyredebiliyor. Yüksek ateş influenzanın diğer birçok viral enfeksiyondan ayırt edici özelliği. Şiddetli kas eklem ağrıları ve halsizlik de yine tipik özelliklerindendir.
-- Burada önemli husus, salgın dönemlerinde yüksek ateşin diğer sebepleri olan bademcik enfeksiyonu, Covid-19, zatürre gibi sebeplerin göz ardı edilmemesidir. Bu nedenle tarafımıza yüksek ateş şikâyeti ile başvuran her hastanın ayrıntılı olarak değerlendirilmesi gerekiyor.
YÜZDE 200’LERE VARAN ARTIŞ SÖZ KONUSU
Dr. Yavuz Burak Tor, “Genel olarak solunum yolu enfeksiyonları ve influenza vakalarındaki artış için net bir oran vermek çok zor. 2020 ve 2021 yıllarında Covid-19 pandemisine karşı alınan önlemler nedeniyle koronavirüs dışı enfeksiyonlarda ciddi bir düşüş gerçekleşmişti. Hepimizin bildiği üzere, Covid-19’a sebep olan SARS-CoV-2 virüsünün yeni mutantlarının daha hafif hastalık tablosuna sebep olmaları ve ölüm oranlarında belirgin düşüş olmasından sonra tüm dünyada pandemide uygulanan katı önlemler esnetilmiş ve bir normalleşme sürecine girilmişti” dedi ve ekledi:
“Aslında, bu normalleşme süreci sonrasında 2022-2023 sonbahar-kış döneminde Covid-19 dışı solunum yolu enfeksiyonlarında 'rebound' bir artış ile karşılaşmıştık. Bu sene de günlük pratikte bu 'rebound' artışın devam ettiğini görüyoruz. Kliniğimiz bazında konuşacak olursak, geçen seneye kıyasla hem influenza hem de Covid-19 dışı viral solunum yolu enfeksiyonlarında yüzde 200’lere varan bir artış olduğunu söyleyebiliriz.”
BU BELİRTİLER VARSA MUTLAKA DOKTORA GİDİN
Dr. Yavuz Burak Tor, göz ardı edilmemesi gereken hastalık belirtilerini şöyle sıraladı:
-- Özellikle viral solunum yolu enfeksiyonlarını göz önüne aldığımızda, dirençli yüksek ateş ve nefes darlığı gelişen tüm hastaların bir hekim tarafından değerlendirilmesi gerekmektedir.
-- Viral enfeksiyonlar bazen vücudumuzda solunum yolları dışında bazı diğer hayati organları da etkileyebildiği için göğüs ağrısı (kalp ve kalp zarı enfeksiyonunun bir bulgusu olabilir), bilinç bulanıklığı (meningoensefalit dediğimiz, beyin ve beyin zarı enfeksiyonunun bir bulgusu olabilir) olan tüm hastaların ivedilikle bir hekim tarafından değerlendirilmesi gerekir.
-- Ayrıca, yukarıda bahsettiğimiz yüksek riskli hasta gruplarının kötüleşmeden erken değerlendirilmeleri ağır hastalık tablosunun ve bazı komplikasyonların gelişmesini önlemektedir.
-- Son olarak ileri yaş grubunda klasik enfeksiyon bulguları çok daha silik olabilir, yüksek ateş görülmeyebilir. Özellikle demansı ve nörolojik hastalıkları olan kişilerde, enfeksiyonun bulguları genel durumda düşkünlük, iştahta azalma, iletişim ve bilişsel fonksiyonlarda düşüş şeklinde olabilir. Bu bulgular gelişen hastaların da mutlaka bir hekim tarafından değerlendirilmesi gerekmektedir.